interesting and useful articles
अपरेटिङ सिस्टम एउटा सफ्टवेयर प्रोग्राम हो जसले कम्प्यूटर हार्डवेयर र सफ्टवेयर सञ्चालन गर्न सक्षम बनाउँछ। भन्नुको अर्थ अपरेटिङ सिस्टमको मुख्य काम हार्डवेयर र सफ्टवेयर बीचको मध्यस्थता हो। अपरेटिङ सिस्टम कम्प्युटर स्रोतहरू कार्यान्वयन र व्यवस्थापनको लागि जिम्मेवार हुन्छ। कम्प्यूटर अपरेटिङ सिस्टम बिना कम्प्यूटर र सफ्टवेयर बेकार हुन्छ। अपरेटिङ सिस्टमका मुख्य कार्यहरु फाइल र फोल्डरहरूको व्यवस्थापन, यन्त्र … Read more
सिपियु (CPU) अर्थात् सेन्ट्रल प्रोसेसिङ्ग युनिट (Center processing unit) कम्प्युटर उपकरणको मुख्य भाग हो जुन कम्प्युटको मदरबोडको बिच भाग रहेको हुन्छ। यसलाई कम्प्युटरको मस्तिषक पनि भन्न सकिन्छ। यो कम्पनिको हिसाबले दुई भागमा विभाजन गर्न सकिन्छ इन्टेल (Intel) र एमडी Amd। यसमा पनि जेनेरेसन (generation) भन्ने हुन्छ । पुरानो भन्दा नयाँ जेनेरेसनका सिपियु राम्रो हुन्छ । … Read more
कम्प्युटर हाडवेयर भनेको कम्प्युटरको भौतिक भाग अर्थात् सम्पूर्ण पार्टपुर्जा वा उपकरणहरू हुन जसलाई हामीले देख्न र छुन सक्छौ। कम्प्युटर हाडवेर भन्नले केन्द्रीय प्रशोधन एकाई (सीपीयू), किबेार्ड, माउस, स्क्यानर, मनिटर, ग्राफिक्स कार्ड, प्रिन्टर, स्पिकर, मदरबोर्ड आदी बुझिन्छ। हार्डवेयरले आफै कार्य गर्न सक्दैन, कुनै निर्देशन कार्यान्वयन गर्न सफ्टवेयर द्वारा निर्देशित हुन्छ। हार्डवेयर र सफ्टवेयरको संयोजनले एक प्रयोग … Read more
अक्षर, अंक, ध्वनि वा तस्वीरको रूपमा सूचनाहरूलाई विद्युतीय यन्त्रहरू जस्तै कम्प्युटर तथा दूरसञ्चार प्रविधिको प्रयोग गरी सम्प्रेषण, सङ्ग्रह र प्रवाहलाई सूचना प्रविधि भनिन्छ। सूचना प्रविधि (suchana pravidhi) वा आईटी कम्प्युटर विज्ञानको एक शाखा हो जुन हाम्रो दैनिक जीवनमा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेको हुन्छ। यो प्रबिधिले सूचना प्रवाहमा मात्र सहयोग गरेको छैन कि सूचना प्रविधिले गर्दा … Read more
युनेस्कोले नेपालका १० ऐतिहासिक स्थललाई विश्व सम्पदा सूचीमा (bishwo sampada suchi) राखेको छ। नेपालमा युनेस्को विश्व सम्पदामा सुचिकृत स्थलहरू प्राकृतिक सम्पदा स्थलहरू देखि सांस्कृतिक स्थलहरू छन। केहि सम्पदाले हाम्रो गौरवशाली इतिहास झल्काउँछ भने केहि जैविक विविधताको आश्रयस्थल हुन्। तीमध्ये २ प्राकृतिक सम्पदा स्थल छन् भने ८ सांस्कृतिक सम्पदा स्थल छ्न्। विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको स्थान काठमाडौँ, … Read more
सामाजिक सञ्जाल (samajik sanjal) वा सोशल मिडिया भनेको विश्वभरि फैलिएको प्लेटफर्म हो जसमा व्यक्तिहरूले आफ्नो विचार, जानकारी, फोटो, भिडियो, लिंक आदि राख्न सक्छ। यसले व्यक्तिहरूलाई विश्वव्यापी जोड्ने काम गर्दछ। सामाजिक सञ्जालको प्रयोग व्यक्तिगत, व्यापारिक, सामाजिक उद्देश्यका लागि गरिन्छ। सामाजिक सञ्जालका उदाहरणहरूमा फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम, लिंक्डइन, स्नैपच्याट, टिकटक, युट्युब, व्हाट्सएप, टेलिग्राम आदि छन्। यसले संचार, जानकारी … Read more
हाम्रो देशको पहिचान, विश्वको सबैभन्दा अग्लो चुचुरो सगरमाथा नेपालको सोलुखुम्बु जिल्लाको खुम्बु पासाङल्हामु गाउँपालिकामा अवस्थित छ। सगरमाथा समुन्द्री सतहबाट ८,८४८.८६ मिटर (२९,०३१.६९ फिट) उचाईमा छ। सगरमाथा शिखरमा सर्वप्रथम, सन १९५३ मे २९ तारिखको बिहान ११:१५ बजे, नेपालका तेन्जिङ नोर्गे शेर्पा र न्युजिल्यान्डका सर एड्मन्ड हिलारीले पाइला राखेका थिए। यो भन्दा अघि पनि अरु मानिसहरुले सगरमाथा … Read more
कम्प्यूटर नेटवर्क दुई वा दुई भन्दा बढी कम्प्युटर प्रणालीहरूको संग्रह हो जुन एकसाथ जोडिएको हुन्छ र एउटा कम्प्युटरमा रहेको फाइल, डाटा तथा प्रोग्रामहरु अरू कम्प्युटरहरूबाट चलाउन सकिन्छ । एक प्रणाली हो जसले दुई वा सोभन्दा बढी कम्प्युटरहरूलाई आपसमा केबल वा ताररहित (wireless) माध्यमबाट जोड्नुलाई नेटवर्क भनिन्छ । नेटवर्क प्रकारहरु लोकल एरिया नेटवर्क Local area network … Read more
“इमेल” भनेको “इलेक्ट्रोनिक मेल” (Eletronic Mail) को सङ्क्षेपिक रूप हो। यसले डिजिटल रूपमा चिठ्ठी, डोकुमेन्ट, तस्वीर र अन्य फाइलहरू एउटा कम्प्युटरबाट अर्को कम्प्युटरमा, एउटा मोबाईलबाट अर्को मोबाईलमा वा डेभाइसमा पठाउँछ । इमेल हुलाक चिठ्ठी जस्तै हो, यसको प्रयोग गरेर इमेल एड्रेस भएका व्यक्ति/संस्थहरू बीच आपसमा विद्युतिय माध्यमबाट पत्राचार गर्न सकिन्छ। यसको हुलाक चिठ्ठी गति धेरै … Read more
धुलिखेल नेपालको मध्य पूर्वी भागमा स्थित धुलिखेल नगरपालिका, काभ्रे पालाञ्चोक जिल्लामा स्थित एक शहर हो जुन काठमाडौं उपत्यकाबाट नजिकै छ। काठमाडौं नजिकै घुम्न जानेहरूको पहिलो रोजाइमा पर्ने गर्छ काभ्रेको धुलिखेल। धुलिखेलको प्राकृतिक सौन्दर्यको कारणले यो स्थान पर्यटनीय रूपमा प्रसिद्ध छ। धुलिखेलले प्राचीन धरोहर, प्राकृतिक सौन्दर्य, धुलिखेलको पुरानो बजार, ऐतिहासिक स्थलहरू, विहारहरू, पुरातात्विक घर, धार्मिक स्थलहरूको … Read more
इन्टरनेट भनेको के हो (Internet bhaneko k ho)? इन्टरनेट कम्प्युटरहरुको एक बिश्वब्यापी सञ्जाल (नेटवर्क) हो जस्ले विश्वभरिका लाखौं कम्प्युटरहरू र नेटवर्कहरू जोड्ने काम गर्दछ। यो विश्वभरी रूपमा जडान गरिएको एक विशाल नेटवर्क हो। इन्टरनेटले विविध रुपमा सेवा प्रदान गर्दछ जसमा इमेल, वेबसाइटहरू, सामाजिक सञ्जाल, अनलाइन खेल आदि समावेश गरिन्छ। सूचना प्रविधिको क्षेत्रमा आएको तिब्र परिवर्तनको … Read more
बनेपा व्यपारिहरुको थलो हो । ‘बने’ भन्नले व्यापार र ‘पा’ भन्नले बस्ती भन्ने अर्थ हुन्छ । हामीले ईतिहासका पानाहरु पल्टाएर हेर्ने हो भने, विभिन्न काल खण्डमा यो ठाउँलाई विभिन्न नामले चिनिने गर्दथ्यो भन्ने कुरा स्पष्ठ हुन्छ । राजा अभय मल्लको शासनकालको चागुनारायणको भण्डारभित्रको ने. सं. ३५७ को एउटा ताडपत्रमा बनेपालाई “बनिंयप्य” उल्लेख गरिएको छ भने … Read more
सबै जना भोलिका बारेमा अनभिज्ञ हुन्छन्, भविष्यमा हुनसक्ने विपत्ति र दुर्घटनाबाट जीवन तथा सम्पत्तिमा हुने क्षतिबाट बच्ने उपाय नै बीमा हो। बीमा अनिश्चित जोखिम व्यवथापनको औजार हो जस्ले तपाईंलाई आर्थिक नोक्सान हुँदा दिइने क्षतिपूर्तिको ग्यारेन्टी हो। बीमा भनेको भविष्यमा आइपर्ने विभिन्न किसिमका जोखिम व्यवस्थापन तथा न्यूनीकरण गर्ने उपकरण मध्येको एक महत्त्वपूर्ण उपकरण हो। बीमाले जीवन … Read more
कुनै पनि वस्तु वा सेवालाई बिक्री गर्नको लागी अपनाईने तरिका, रणनितिहरुलाई हामी मार्केटिङ्ग भनेर बुज्छौं । उध्योगहरुको विकाससँग उत्पादित वस्तुहरुको बजारीकरणको (marketing) विकास भयो । मार्केटिङ्ग शुरुवातका दिनहरुमा र अहिले धेरै फरक छ । मार्केटिङ्गलाई हामी दुई भागमा विभाजना गर्न सक्छौं अफलाईन मार्केटिङ्ग (offline marketing) र डिजिटल मार्केटिङ्ग व अनलाईन मार्केटिङ्ग (digital marketing) । अफलाईन … Read more
वेबसाईट (वेबसाईट) भनेको एक इलेक्ट्रोनिक पृष्ठ वा पृष्ठहरूको संग्रह हो । वेबसाईटको शुरुवाती दिनहरुमा यसको उद्देश्य भनेको प्रयोगकर्तालाई इन्टरनेटको माध्यमबाट सूचना उपलब्ध गराउनु हो तर अहिले वेबसाईट भनेको मनोरन्जन देखी व्यापार धेरै क्षेत्रहरुमा यसको प्रयोग हुन थालेको छ। वेबसाइटहरूले एक संरचित रूपमा विशेष डोमेन (URL) राख्छन् जसका माध्यमबाट प्रयोगकर्ता उनीहरूले वेबसाइटलाई पहुँच गर्न सक्छन्। वेबसाईटले … Read more
सफ्टवेयरहरूले कम्प्युटरलाई विभिन्न कार्यहरू गर्न मद्दत गर्छ, जस्तै डाटा प्रोसेसिङ्ग, डाटा संग्रह र संचालन, संचार, ग्राफिक्स आदि। प्रयोगकर्ताले दिएको कुन निर्देशनलाई कसरी सम्पन्न गर्ने भन्ने जानकारी सफ्टवेयरमा हुन्छ। सफ्टवेयर विभिन्न प्रकारका हुन्छन र मुल्यका आधारमा यसलाई पेड (paid) र फ्री (free) दुई प्रकारमा विभाजन गर्न सकिन्छ। फ्री सफ्टवेयरलाई opensource software पनि भनिन्छ जुन प्रयोग गर्दा … Read more
कम्प्युटर एक इलेक्ट्रॉनिक मानव निर्मित उपकरण हो जसले डाटा प्रोसेस गर्न, संचित गर्न र निर्धारित कार्यहरू पूरा गर्न सक्छ। यो उपकरण सूक्ष्म सर्किटहरू, मेमोरी, प्रोसेसर, इनपुट उपकरणहरू (जस्तै कि किबोर्ड र माउस), आउटपुट उपकरणहरू (जस्तै कि मोनिटर, प्रिन्टर) आदि शामिल छन्। कम्प्युटरलाई नेपाली भाषामा “सुशाङख्य” भनिन्छ। कम्प्युटर शब्द ल्याटिन शब्द Computare बाट आएको हो जस्को … Read more
इन्टरनेट अन्तरसम्बन्धित कम्प्यूटर र उपकरणहरूको विश्वव्यापी नेटवर्क हो। इन्टरनेट भन्नाले विश्वभर छरिएर रहेका सानो सानो समूहहरुको सञ्जाल हो। यो कुनै व्यक्ति वा संस्थाको योजना बमोजिम शुरुवात भएको होईन। इन्टरनेट विकेन्द्रीकृत छ, यसको मतलब त्यहाँ कुनै पनि केन्द्रीय प्राधिकरण छैन यसलाई नियन्त्रण गर्ने अनि यो कुनै एक व्यक्तीको नियन्त्रणमा पनि छैन। कुनै एक ठाउँमा स्वित्च अफ … Read more
कम्प्युटर भनेको के हो भन्ने प्रश्नको उत्तरमा यो एक इलेक्ट्रोनिक यन्त्र हो जसले डाटा प्रोसेस, सूचना संग्रह र कार्यहरू सम्पादन गर्दछ। यो यन्त्र मानव द्वारा दिएको निर्देशनामा काम गर्न सक्छ जसले विभिन्न प्रकारका कार्यहरू पूरा गर्दछ। कम्प्युटरको फाइदा व्यापार, शिक्षा, संचार, विज्ञान, संगठन, मनोरञ्जन र अन्य क्षेत्रमा धेरै छ। कम्प्यूटरले गतिशीलता र दक्षता बढाउँदछ, समयको … Read more
कम्पनी स्वामित्वलाई धेरै इकाइमा विभाजन गरि लगानीकर्ताबाट पैसा उठाउने व्यवस्थित र आधिकारीक प्रक्रिया नै सेयर (stock) हो । सेयरलाई नेपालीमा धितोपत्र भनिन्छ। कुनै पनि कम्पनीको सेयर लिनु भनेको त्यो कम्पनीको स्वामित्व मात्र होईन जोखिम पनि लिनु हो । यसो गर्दा कम्पनीको केहि हिस्साको मालिक आफू पनि बन्न सकिन्छ र कम्पनीको मुनाफाको आधारमा लाभांश प्राप्त सकिन्छ … Read more
केही व्यक्तिले सेयर बजारलाई जुवा घर ठान्छन् र केही व्यक्तिहरूले यसलाई खतरनाक खेलको शीर्षक पनि दिन्छन्। तर यो तेस्तो हैन र सेयर खरीद गर्दा धेरै खतरा छैन यदि राम्रोसँग बुझेर गरेको खण्डमा। यदि तपाईं सेयर बजारमा राम्रो अध्ययन बिना हचुवा वा हल्लाको भरमा सेयर किन्नु हुन्छ भने पक्कै पनि यो तपाईंको लागी जुवा र खतरनाक … Read more
सेयर, म्चुवल फन्ड, बोन्ड, ऋणपत्र, आइपियो, हकप्रद, बोनस सेयर, डिभिडेन्ड आदी जस्ता नाम त सुन्छौं तर प्रष्ट नहुनसक्छ । यहिमध्ये धेरै सुनिने नाम हो आइपिओ र हामी यहाँ आइपिओमा लगानी गर्दा लगानीकर्तालाई के कस्ता फाइदा, सम्भावित जोखिम बारेमा जानकारी राख्नु राम्रो हुन्छ । जब कुनै पब्लिक कम्पनीले पुँजी संकलनको लागी प्रथम पटक आफ्नो कम्पनीको सेयर … Read more
ल्यापटपलाई सकेसम्म समतल कडा सतहमा राखेर चलाउनुपर्छ । प्रायः ल्यापटपको तल ताप घटाउने पंखा रहने हुनाले ओछ्यान तथा सोफाजस्ता नरम सतहमा उक्त प्वाल टालिई ल्यापटप बढी तात्छ । चिस्याउन पंखा धेरै चलाउँदा बढी ब्याट्री खपत हुनसक्छ । ल्यापटपको स्क्रीन माथिल्लो भागलाई आँखाको समानान्तर पारेर २० देखि २५ सेन्टिमिटर दूरीमा राखेर चलाउँदा आँखालाई आराम मिल्छ । … Read more
सेयर बजार बाहिरबाट हेर्दा जति सरल देखिन्छ वास्तविक रुपमा त्यस्तो हुँदैन। यसो हेर्दा राम्रो कम्पनीको सेयर किन्ने, भाउ बदेको बेला बेच्ने र घटेको बेला किन्ने अनि नाफा कमाउने तर सोचे जस्तो सजिलो छैन र राम्रो अध्ययन गरेर लगानी गर्ने हो भने असम्भव पनि छैन । ब्लु चिप सेयर के हो त? लामो समय देखि नाफा … Read more
वारेन बफेट विश्वका धनी व्यक्तिहरु मध्ये एक हुन्। अमेरिकी अरबपती, लगानीकर्ता तथा लोक परोपकारी वारेन बफेट १९७० देखि बर्कशायर हथवे होल्डि कम्पनीको अध्यक्ष र सबैभन्दा ठूलो सेयरहोल्डर हुन्। उनलाई विश्वको सर्वाधिक सफल लगानीकर्ता मध्ये एक मानिन्छ। उनले अमेरिकाको अमेरिकन एक्प्रेस, कोकाकोला, जिलेट, वेल्स फार्गो एण्ड कम्पनी, प्रोक्टर एण्ड ग्याम्बल, क्राफ्ट फूड्स जस्तो ठुलो कम्पनीहरुमा धेरै … Read more
रमेश दमानी लगानी गुरु र भारतको सबैभन्दा सफल सेयर लगानीकर्ता हुनुहुन्छ। उहाले १९९० मा सेयर बजारमा यात्रा सुरु गर्नु भएको थियो जब Sensex ६०० अंकमा थियो। उहाले क्यालिफोर्निया स्टेट यूनिवर्सिटीबाट बिजनेस एडमिनिस्ट्रेशनमा मास्टर डिग्री गर्नु भएको छ। रमेश दमनीले निजी स्वामित्वको रमेश दमनी फाइनान्स प्राइवेट लिमिटेडमा काम गर्नुहुन्छ। सफल सेयर लगानीकर्ताका छोरा रमेश दमानी १९८८ … Read more
मोतीलाल ओस्वाल ग्रुपका सह संस्थापक रामदियो अग्रवाल (Raamdeo Agrawal) भारतका एक सम्मानिय सेयर बजार लगानिकर्ता हुनुहुन्छ। १९९५ मा हिरो होन्डाको सेयरमा लगानीको लागि उहा प्रसिद्ध हुनुहुन्छ जब हिरो होन्डासँग केवल १००० करोडको बजार पूंजीकरण थियो। उहाले दुई-पाङ्ग्रा निर्माताको सेयरमा प्रती कित्ता ३० को दरले १० लाख रुपैया सेयर लगानी गर्नु भएको थियो। २० वर्ष सम्म … Read more
विन्डोज बटनसँगको सर्टकटहरुHome: पेजको माथि जानEnd:पेजको अन्तिममा जानDelete: केहि कुरा डिलिट गर्नF1: सहयोग मेनु खोल्नF2: फाइलको नाम परिवर्तन गर्नF3: फाइल एक्सप्लोरारमा फाइललाई सर्च गर्नF5: रिफ्रेश गर्नF11: भिडियो , वेबपेजलाई फुल स्क्रिन बनाउनBackspace : अगाडिको ट्याब वा लोकेसनमा जानWindows Key: स्टार्ट मेनु पनि खोल्ने गर्छ |Windows Key + E : विन्डोजको फाइल एक्सप्लोरर खोल्नWindows Key + … Read more
कम्प्युटर भाइरस भनेको कुनै रुघाखोकी लाग्दा आउने भाइरस जस्तो जीवाणु तथा किटाणु होइन.यो कुनै बिषेस सफ्टवेयर हो जसले हाम्रो कम्प्युटरको कुनै पनि कार्यमा बाधा दिने प्रोग्राम बन्द गरिदिने,बारबार कुनै एकै प्रकारको सूचना देखाउने,कम्प्युटर अटोमेटिक बन्द गराउने,कम्प्युटर लाई कामै नलाग्ने बनाउने आदि काम गर्दछ। प्राय कम्प्युटरमा बारम्बार कार्य अवरोध आईराख्यो अनि कम्प्युटर आफैं स्वीच अफ भैराख्यो … Read more
डिम्याट भनेको भौतिकरुपमा भएका सेयर प्रमाणपत्रलाई अभौतिक (digital) गर्ने प्रक्रिया हो ।सेयरको कारोबार छिटो छरितोरुपमा गर्न विकसित मुलुकहरुमा कागजबिहीन सेयर कारोबारको बिकास भईसकेको छ । सेयरको डिम्याट गर्नका लागि केन्द्रिय निक्षेप सेवा (सिडिएसी) बाट सदस्यता लिएको निक्षेप सदस्य (डिपोजीटरी पार्टिसिपेन्ट) मार्फत खाता खोली भौतिकरुपमा रहेको सेयरलाई विद्युतीयकरण गर्न सकिन्छ । अहिलेको नियम अनुसार साधारण सेयरको … Read more